Als je (of iemand anders) bij een ongeluk betrokken raakt en gewond is, dan bel je eerst en vooral een ambulance. Daarna vul je een aanrijdingsformulier in, ongeacht of lichamelijk letsel is (dit is je bewijs). Let goed op bij vakje 14 op het formulier, want hier geeft elke partij haar eigen versie van de feiten. Laat je niet intimideren door de persoon die voor je staat. Als de tegenpartij niet akkoord is of als er letsel of ernstige schade is, moet je de politie bellen.

In de eerste minuten na een ongeluk is het aangeraden om een foto te nemen van de nummerplaat van de betrokken voertuigen (dit is de eerste stap om je te beschermen tegen vluchtmisdrijf). Aarzel ook niet om foto’s te nemen van de verkeerssituatie. Soms zijn er meerdere voertuigen betrokken, bijvoorbeeld wanneer een stilstaande auto het zicht van een weggebruiker belemmerde. Ga meteen op zoek naar getuigen (als die er zijn) en vraag hun gegevens. Dit kan later goed uitkomen.

Goed om weten

Verzekeraars en juristen beschouwen fietsers als zwakke gebruikers. Dat houdt in dat lichamelijke letsels en schade aan kleren en functionele prothesen (zoals een bril of een hoorapparaat) vergoed worden door de verzekering van een gemotoriseerd voertuig, ook al is de fietser in overtreding.

Als een fietser aangereden wordt en de andere weggebruiker zich verontschuldigt en goed burgerschap toont, dan kan het ongeluk door de verzekeringen van beide partijen worden afgehandeld. Het is niet nodig een klacht in te dienen of een advocaat in te schakelen.

Maar als de fietser niets hoort van de weggebruiker die hem.haar aanreed (ondanks het aanrijdingsformulier), in geval van vluchtmisdrijf of als de verzekeringen van beide partijen niet tot een overeenkomst komen over het toe te kennen bedrag, kan de fietser een klacht indienen bij de politie en is het ten zeerste aangeraden om een advocaat in te schakelen. Ook als de politie niet gebeld werd op het moment van het ongeval. Vandaar de noodzaak, zoals eerder aangehaald werd, om foto’s te nemen en de gegevens van getuigen te noteren net na het ongeluk.

De politie spoort dan de tegenpartij op die niets meer van zich laat horen (zelfs als de fietser enkel een telefoonnummer heeft). Hier komt de strafvordering om de hoek kijken. Het parket neemt dan de zaak in handen.

Het parket zal vaak eerst degene die het ongeval heeft veroorzaakt aanschrijven en nagaan of die het slachtoffer schadeloos heeft gesteld. Als dit het geval is en de tegenpartij geen strafblad heeft, zal het parket geneigd zijn de zaak te seponeren. Als daarentegen dat het niet de eerste keer is dat de tegenpartij slachtoffers maakt en/of als er sprake is van ernstig lichamelijk letsel en/of er ernstige omstandigheden zijn rond het ongeval en er voldoende bewijsmateriaal is, zal het openbaar ministerie wellicht de tegenpartij dagvaarden voor de bevoegde politierechtbank. Naast de burgerlijke schadevergoeding zal de tegenpartij zich dus ook moeten verantwoorden voor zijn.haar overtreding van de verkeersregels. Als de dader schuldig is, legt de rechter hem een strafrechtelijke sanctie op (boete en/of intrekking van het rijbewijs en/of in sommige gevallen een gevangenisstraf; dit kunnen ook voorwaardelijke straffen zijn).

Goed om weten: ook als er geen aangifte gedaan is en geen politie bij kwam kijken, kan je een klacht indienen. Dit zal niet tegen de fietser worden gebruikt.

Advies van advocaten

Je bent niet verplicht om de politie te bellen, maar het wordt wel sterk aangeraden. Zij doet nauwkeurige vaststellingen die later belangrijk kunnen zijn als het tot een rechtszaak komt. De vaststellingen van de politie hebben een bijzondere bewijskracht in verkeerssituaties: zij hebben meer kracht dan de verklaringen van de andere bij de zaak betrokken partijen. De politie zal ook getuigen en de beschuldigde ondervragen, eventueel alcoholtests afnemen, enz. Vooral bij een ongeval met gewonden is het beter om de politie te bellen.

Twee voorbeeldsituaties:

• Situatie 1: een automobilist negeert de voorrang van rechts. Maar hij zegt dat een weggebruiker slecht geparkeerd stond, waardoor hij de fietser niet kon zien. De verzekeraar van dit slecht geparkeerde voertuig kan bijdragen aan de schadevergoeding.
• Situatie 2: als de aangifte in der minne gebeurt, maar je het er niet mee eens bent, dan moet je een klacht indienen. Het dossier wordt naar de civiele afdeling van de politierechtbank gestuurd en de rechtbank zal dan over de zaak beslissen.

Als het parket de zaak seponeert omdat er niet genoeg bewijs is, wordt er geen vervolging ingesteld. De twee partijen kunnen de zaak wel nog steeds voor de burgerlijke rechter regelen. Maar een dossier dat als ‘zonder gevolg’ geklasseerd wordt, kan uiteindelijk nog steeds nuttig zijn voor een andere weggebruiker in geval van recidive. Het wordt dan gewoon ‘gearchiveerd’ door het parket en kan opnieuw opduiken als de dader van het ongeval nieuwe verkeersovertredingen begaat.